Delegacija Atletskog saveza BiH učestvovala na radnom sastanku ERASMUS+ projekta u Poljskoj, generalni sekretar Mehmed Lokmić i Aner Polovina (AK Novi Grad Sarajevo)
Varšava je proteklog vikenda, od 31. januara do 2. februara 2025. godine, bila domaćin drugog radnog sastanka ERASMUS+ projekta “Radimo zajedno – uspijevamo bolje” (Working Together – Succeeding Better). Poljski atletski savez (PLZA) ugostio je delegacije iz Bosne i Hercegovine, Bugarske, Albanije, Kosova i Austrije, pružajući uvid u rad jednog od najuspješnijih atletskih saveza u Evropi.
Tokom niza predavanja, Pawel Jesien i Dominika Jedrzejczyk predstavili su ključne informacije o organizaciji i funkcionisanju PLZA, koji je osnovan 11. oktobra 1919. godine u Krakovu. Sa 22.358 licenciranih atletičara (12.576 žena i 9.782 muškarca) u 566 klubova i 16 regionalnih saveza, Poljska raspolaže značajnim resursima za razvoj atletike. U sistemu treniranja angažovano je 965 instruktora (338 žena i 627 muškaraca) te 680 trenera (163 žene i 517 muškaraca). Osim toga, veliki broj nadzornika i stručnjaka pruža podršku kroz privatne klubove, gdje su članarine više u odnosu na one u klubovima pod saveznim okriljem. Poljska također ima snažan sistem sudija – 2.753 licenciranih atletskih sudija (1.127 žena i 1.620 muškaraca), što omogućava domaćinstvo velikih međunarodnih takmičenja, uključujući Dijamantsku ligu u Chorzówu i Evropska prvenstva.
Finansiranje i izazovi
Iako PLZA godinama razvija dvostruku strategiju – povećanje broja mladih atletičara uz osvajanje medalja – državna podrška uglavnom zavisi od uspjeha na velikim međunarodnim takmičenjima. Olimpijske igre u Parizu 2024. godine bile su razočaravajuće za Poljsku, s obzirom na to da je osvojena samo jedna medalja – bronza u trci na 400 metara, koju je osvojila Natalia Bukowiecka (djevojački Kaczmarek). Kao rezultat toga, državno finansiranje smanjeno je za milion eura, što predstavlja značajan gubitak u ukupnom budžetu saveza od 14 miliona eura.
Razvoj i podrška atletičarima
Poljski nacionalni tim čini 117 atletičara seniorskog uzrasta, koje podržava 32 stalno angažovana trenera, uz dodatnih 20 trenera koji prate pripreme vrhunskih sportista u zemlji i inostranstvu. Za trenažne kampove i sveobuhvatnu podršku atletičarima izdvaja se ukupno 4,5 miliona eura, što znači da svaki član reprezentacije prima prosječno 39.000 eura godišnje. U juniorskoj selekciji (202 atletičara) angažovano je 27 stalnih i 20 privremenih trenera, a za njihove programe izdvojeno je 3,25 miliona eura, što znači da po atletičaru dolazi 16.100 eura godišnje. Ovi programi donose rezultate – na Svjetskom juniorskom prvenstvu (U20) u Limi 2024. godine Poljska je osvojila četiri medalje (0 zlata, 3 srebra, 1 bronza), dok su na Evropskom prvenstvu U18 u Banskoj Bystrici atletičari osvojili osam medalja (4 zlata, 3 srebra, 1 bronza).
Programi za djecu i škole
PLZA ulaže značajne napore u popularizaciju atletike među djecom kroz program Lekkoatletyka, koji uključuje niz takmičenja za U14 i U12 kategorije. Posebno se ističe nacionalna serija takmičenja za U12, koja se organizuje već tri godine. U ovom programu angažovano je 650 dječijih trenera koji provode 2-3 treninga sedmično širom zemlje. Roditeljima je omogućeno lako pronalaženje odgovarajućih programa putem posebne internet platforme, gdje su navedeni svi treneri, termini i lokacije treninga. Ovaj segment rada dobija dodatna sredstva iz državnog budžeta, što omogućava kontinuirani razvoj dječje atletike.
Posebno zanimljiv segment jeste eDnevnik (eDiary), online platforma putem koje se bilježe aktivnosti trenera i rezultati djece, a podaci se dostavljaju nadležnom ministarstvu kao dokaz rada i osnova za dalje finansiranje.
Edukacija i digitalizacija
PLZA ima poseban odjel za edukaciju i stručno usavršavanje pod nazivom Athletics Academy, koji uključuje e-learning module i klasične seminare. Također, savez razvija vlastiti sistem za planiranje i dokumentaciju treninga nacionalnih selekcija, što omogućava centralizovano vođenje podataka i efikasniju analizu rada. Ovaj sistem je još u razvoju, ali već sada nudi korisne funkcije.
Poljski atletski savez je preuzeo rukovodeću ulogu u razvoju zajedničkog e-learning modula za trenere u okviru ERASMUS+ projekta. Njihov sistem rada predstavlja primjer dobre prakse za ostale zemlje učesnice, među kojima su i Bosna i Hercegovina, Kosovo, Albanija, Bugarska i Austrija.
Zaključak
Ova studijska posjeta pružila je dragocjena iskustva i omogućila delegaciji Atletskog saveza Bosne i Hercegovine da se upozna s modelima rada i razvojnim strategijama jednog od najorganizovanijih atletskih saveza u Evropi. Implementacija sličnih programa u BiH mogla bi značajno unaprijediti strukturu rada s mladima, popularizaciju atletike i razvoj nacionalnih selekcija.
Učešće u ERASMUS+ projektu “Radimo zajedno – uspijevamo bolje” otvara nove mogućnosti za unapređenje atletike u BiH kroz međunarodnu saradnju i razmjenu znanja s vodećim evropskim atletskim savezima.